عجایب هفتگانه دنیا
عجایب هفتگانه به هفت اثر برتر معماری و مجسمه سازی عصر باستان گفته می شود. این اثرها برای اولین بار توسط یک یونانی الاصل در قرن دوم پیش از میلاد در یک کتاب ثبت شده هست ولی در این مدت این لیست تغییراتی نیز داشته، شاید فکر کنیم چرا تخت جمشید و تاج محل در این لیست قرار ندارند؟! بله! این آثار شاید جزو ارزشمنترین آثار باشند ولی در این لیست نیستند.
فکر می کنید برای چه عدد هفت برای این اثر ها انتخاب شده؟! عدد هفت یک عدد مقدسی می باشد، این عدد در تمامی فهرستها دیده می شود و این نشانه از مقدس و مهم بودن آن دارد مانند: هفت روز هفته، هفت هنر،…
فهرست نهایی عجایب هفت گانه در قرون وسطا تکمیل شد. این فهرست شامل چشمگیرترین بناهای تاریخی جهان باستان بود که از بعضی، شواهد بسیار اندکی در دست بود و تعدادی نیز اصلاً باقی نمانده بودند. آثار کنده کاری هنرمند هلندی مارتن ون هیمسکرک (Marten Van Heemskerck) و کتاب تاریخ معماری یوهان فیشر ارلاخ (Johann Fischer von Erlach) از قدیمی‌ترین منابعی هستند که در آن به این فهرست عجایب هفت گانه اشاره شده‌است.
فهرستی که در روزگار باستان تعیین شده و مورد تایید می باشد به این شرح می باشد:
• اهرام مصر، در مصر
• باغ‌هاي معلق بابل، در عراق
• مجسمه زئوس، در المپيا
• معبد آرتميس، در افسوس
• مقبره ماسولوس، در هاليكارناسوس
• مجسمه عظيم رودس، در يونان
• برج دريايي اسكندريه، به در جزيره فاروس
هرم خوفو
«هرم خوفو» بزرگ ترين هرم در بين اهرام مصراست. اين بنا كه قديم ترين و بزرگ ترين بنا در بين‌عجايب هفتگانه مي‌باشد، تنها بنايي است كه درحال حاضر وجود دارد.
«هرم خوفو» در 2600 سال قبل از ميلاد ساخته شده است. اين هرم بلند ترين بناي ساخته دست بشر تا سال 1889 مي باشد; از اين رو اين هرم جزو عجايب هفتگانه قرار گرفته است. بيشترسنگ هاي تشكيل دهنده اين بنا، سنگ هاي عظيمي است كه امروز تنها با تريلرهاي بسياربزرگ قابل حمل است. ارتفاع فعلي اين هرم138 متر است.
پندار بر اینست که این هرم آرامگاه فرعون خوفو از دودمان چهارم بوده است. از اینرو به این هرم، هرم خوفو هم گفته می‌شود. این هرم در شهر قاهره مصر واقع شده است و قدمت آن به ۲۹۰۰ ق.م. می‌رسد. ساخت آن توسط ۱۰۰٫۰۰۰ نفر کارگر در مدت ۲۰ سال به اتمام رسیده است.
رودس يوناني
مجسمه عظيم الجثه رودس در يونان يكي ديگر ازعجايب زيبايي جهان بشمار مي‌رود. ارتفاع اين مجسمه، يك شاهكار برجسته معماري بود كه برروي جزيره رودس در حدود 280 سال قبل از ميلاد ساخته شده بود.
هيچ كس نمي‌داند اين مجسمه شبيه چه كسي بوده يا در كجا قرار داشته است. به گفته كارشناسان فرهنگي، احتمالا اين مجسمه در نزديكي در ورودي لنگرگاهي بنا شده بوده و پاهاي مجسمه در دو طرف قرار داشته است; به طوري كه كشتي ها از ميان پاهاي آن عبور مي‌كرده اند. باستان شناسان اين مجسمه را جزو عجايب هفتگانه جهان قرار داده‌اند.
غول رودس نام تندیسی است از هلیوس (Helios) ‐ خدای خورشید ‐ که بقولی در ورودی بندر شهر رودس در یونان، قرار داشته است و به همین دلیل به غول رودس معروف گشته‌است. این تندیس، علی رغم اینکه پس از ساخته شدن تنها ۵۶ سال پابرجا بود، از سوی غربیان به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان اعلام شده است. بنا به گفته تاریخنگاران این تندیس عظیم حتا در زمانی که بر روی زمین افتاده بود هم بسیار شگفت انگیز بود. این غول تنها یک تندیس عظیم نبود بلکه نماد اتحاد مردم رودس به شمار می‌رفت.
آرتميس ترك
معبد آرتميس در «افوسوس» تركيه مي باشد. اين‌بنا با داشتن 100 ستون مرمري زيبا كه ارتفاع هر كدام از آنها به 15 متر مي رسيد، يكي از عجايب هفتگانه به حساب مي آيد. اين معبد، فضايي را احاطه مي كرد كه تقريبا چند برابر وسعت آكروپليس در آتن بود. در اين معبد، حوادث زيادي اتفاق افتاده است. اين بنا در 600 سال پيش از ميلاد ساخته و در 550 سال پس از ميلاد در آتش سوخت; سپس مجددا به صورت زيباتر وعظيم تر باز سازي شد. اين بنا بار ديگر براي دومين بار دچار حريق شد.
ین بنا در سال ۵۵۰ قبل از میلاد در زمان فرمانروایی هخامنشیان بر ترکیه کنونی ساخته شده‌است.
این معبد هم‌اکنون در نزدیکی شهر سلجوق و بناهای تاریخی افسوس قرار دارد.
زئوس يوناني
مجسمه زئوس در المپياي يونان است و يكي ازعظيم ترين مجسمه هاي جهان به شمار مي رود. اين اثر در450 سال قبل از ميلاد توسط مجسمه ساز معروفي به نام «فيدياس» ساخته شد. ارتفاع مجسمه «زئوس» در حدود 12 متر است. «فيدياس» با ساخت اين مجسمه بلند مي‌خواست اقتدار و نيرومندي زئوس را نشان دهد. مجسمه زئوس در معبد زئوس، 64 متر طول و 72 ستون به سبك معماري قديم يوناني دارد. مجسمه زئوس در حدود 850 سال در اين معبد قرار داشت. تاهنگامي كه يوناني ها آن را به استانبول منتقل كردند. البته بعد از مدتي به آتش كشيده شد و ازبين رفت. عظمت و زيبايي اين مجسمه سبب شد كه در فهرست عجايب هفتگانه قرار گيرد.
تقریباً سه هزار سال پیش، «المپیا»، مرکز مذهبی در جنوب غربی یونان بود. یونانیان باستان زئوس پادشاه خدایان را می پرستیدند و در زمانهای مشخص به افتخار او جشن‌هایی بر پا می‌کردند. در این جشن‌ها مسابقات ورزشی هم انجام می‌شد. از نظر ساکنان دنیای قدیم این بازیها خیلی مهم بودند، چندان که در زمان برگزاری مسابقات، جشن‌ها متوقف می‌شد تا شرکت کنندگان و تماشاگران به آسانی خود را به محل مسابقات برسانند.
بدن این مجسمه را از عاج فیل و ردا و موها و ریشش را از طلا ساخته بودند. این اثر ارتفاعش چنان بود که با سقف معبد زئوس برخورد می‌کرد. سنگفرش آن نیز با مجسمه‌های بی نظیری تزیین گشته بود.
باغ هاي بابل
باغ هاي معلق بابل در عراق يكي از بحث برانگيزترين عجايب هفتگانه و بي‌نظيرترين معماري‌هاي جهان به شمار مي‌رود. البته عده‌اي از باستان شناسان هنوز در وجود داشتن آن شك دارند. بعد از بدست آمدن اسناد اصلي وخرابه‌هاي برجا مانده از آن زمان، وجود داشتن‌آن ثابت شد. در اين ميان سوالي مطرح است كه‌اين باغ‌هاي معلق چرا ساخته شدند؟ در پاسخ به اين سوال بايد افزود كه شاه «نبوكد» اين بناي عجيب را براي خوشحال كردن همسرش در 6 قرن قبل از ميلاد ساخت. عده اي از تاريخ نگاران مي‌گويند: ملكه آشوري اين باغ را براي تفريح وسرگرمي خود ساخته است.
در حقیقت در هیچ یک از نوشته های بابلی در مورد وجود این باغ مطلبی ذکر نشده است. در طول قرنها این منطقه با باغهای نینوا درآمیخته ولی در حکاکی های موجود در آن نواحی روش های انتقال آب رودخانه فرات به ارتفاعی که برای این باغها احتیاج بوده است آورده شده است. این باغها برای خوشحال کردن همسر بخت النصر که بیمار بوده است ساخته شده اند. آمیتیس دختر شاه ماد با بخت‌النصر ازدواج کرد تا میان دو قوم صلح پایدار برقرار گردد. سرزمین ماد که آمیتیس از آن می امد سرزمینی سرسبز و کوهستانی و پوشیده از گیاهان و درختان مختلف بود ولی سرزمین بابل در منطقه ای مسطح و فلاتی خشک قرار گرفته بود. یکی از دلایل بیماری آمیتیس هم دوری او از سرزمین خوش آب و هوای خود بود بنابراین بخت‌النصر تصمیم گرفت باغهای معلق بابل را در ارتفاع برای همسر خود بسازد. کلمه معلق که برای این باغها استفاده می شود در حقیقت به این معنی نیست که باغها بوسیله طناب یا ریسمان به یکدیگر متصل بوده اند بلکه احتمالاً ترجمه اشتباه کلمه ای یونانی به معنای تراس یا بالکن بوده است. استرابو در قرن اول قبل از میلاد می نویسد: تراسها در طبقاتی روی یکدیگر واقع شده بودند و هرکدام دارای ستونهای سنگی مکعب شکل توخالی بوده اند که توسط گیاهان پوشیده شده بود. تحقیقات بیشتر در منطقه بابل منجر به یافتن پایه های این ستون ها شده است.
ملكه هاليكارناسوس
ارتفاع اين مقبره مرمري به اندازه يك ساختمان 14 طبقه بود. ملكه «آرتميسيا» فرمان ساخت اين مقبره را در هاليكار ناسوس براي همسرش در 353 سال قبل از ميلاد صادر كرد. ملكه اين بنا را براي قدرداني از همسرش ساخت و به اين منظوربهترين هنرمندان و مجسمه سازان آن زمان راگرد آورد. ملكه آرتميسيا دو سال پس از همسرش‌درگذشت. جالب است كه بدانيد، شاه ماسولوس‌هم همسر آرتميسيا بود و هم برادرش. اين بنا درحدود 17 قرن پا بر جا بود و در 1400 سال پس‌از ميلاد، در اثر زلزله فرو ريخت.
فانوس اسكندريه
فانوس اسكندريه يكي از بزرگ ترين شاهكارهاي روزگار باستان مي‌باشد. ارتفاع آن بنا حداقل به اندازه يك ساختمان 40 طبقه امروزي بود وبراي 16 قرن پا برجا بود.
برخلاف 6 عجايب ديگر، فانوس اسكندريه استفاده‌هاي عملي بسيار داشت. اين بنا به كشتي هاي دريانوردي كمك مي‌كرد كه اسكله ها را به راحتي پيدا كنند و با ايمني كامل داخل آن شوند. اين اسكلت براي 1600 سال باقي ماند وارتفاع آن 180 متر و بلندترين ساختمان دنيابود، اما با ساخت «برج ايفل» در سال 1889، «ايفل» بلندترين برج دنيا نام گرفت.
این برج در جزیره کوچک فارو بنا شده بود و از همین جاست که کلمه فار به معنای چراغ دریایی را برای این نوع ساختمانها و مناره‌هایی که چراغ دریایی بر فراز آن است به کار می‌برند. برج دریایی اسکندریه در زمان سلطنت جانشین اسکندر، یعنی “بطلمیوس دوم” (247 – 304) قبل از میلاد به وسیله معماری به نام “سوسترات” ساخته شد. آنچه تاریخ درباره ارتفاع برج ذکر کرده است باور کردنی نیست. یونانی‌ها می‌گویند در حدود 272 متر ارتفاع داشته، این برج روی پایه‌ای چهارگوش که 69 متر ارتفاع آن بوده از دیواری 8 ضلعی و 38 متری بالا رفته است که برج 9 متری دیگری روی آن بنا شده است که بر فراز برج اخیر فانوس دریایی پرتوافکن بود. فانوس دریایی اسکندریه برفراز برج عظیم آن روشن بوده و این برج تا قرن 12 جایگاه فانوس دریایی بوده است. در سال 1375 میلادی بر اثر زلزله شدیدی که در اسکندریه و سایر نقاط اطراف آن روی داد، برج دریایی اسکندریه زیر و رو شد و ازخرابه‌های آن هم چیزی به دست نیامد.
جناس