نكات ايمني در ساختمان سازي

نكات ايمني در ساختمان سازي

انواع ساختمان:

ساختمان های بتونی

ساختمان هایی هستندكه اسكلت اصلی از بتون آرمه (سیمان ، ماسه، فولاد به صورت میل گرد و آجدار )  استفاده شده باشد در ساختمان های بتونی سقف ها به وسیله تاوه بتونی پوشیده می شود و یا از سقف های تیرچه و بلوك و یا سایر سقف های پیش ساخته استفاده می شود.

مزیت : ساختمان های بتونی مقاومت در برابر زلزله ارتعاش و آتش دارند.چون بتون مقداری نم در خود نگه میدارد این ساختمان ها خنك ترند و امكان ساخت برجهای بلند در آن مقدور است .                  

معایب:هزینه نسبتاً بالا و زمان كار بیشتر برای ساخت.                                                   

2 – اسكلت فلزی                                                               

فوندانسیون بتون مسلح است كه در داخل فوندانسیون صفحات فولادی برای قرار گرفتن ستون های فلزی كار می گذارند . برای ساختن ستو ها و پلها از پروفیل های فولاذی استفاده میشود .و برای زیر ستون ها از صفحه فولادی استفاده می شود سقف این ساختمان ها می تواند طاق ضربی و تیرچه بلوك باشد.                           

مزایا :سرعت بیشتر و هزینه كمتر نسبت به ساختمان بتونی  - مقومت در برابر زلزله – عایق صوتی و حرارتی این ساختمان ها به عرض دیوارهای آن بستگی دارد.                                  

معایب : مخصوصاًدر برج ها نسبت به آتش سوزی مقاومت كمتری دارند .                           

3 – ساختمان های مختلط :

به دو صورت

 الف) اسكلت فلزی و سقف بتون یكپارچه

 ب )دیوارها بتونی سقف تیرچه بلوك در هر دو صورت پایه و فوندانسیون معمولاً بتونی است .                                                       

4 – ساختمان های آجری معمولی                                           

معمولاً یك و دو طبقه و در مواردی سه طبقه ساخته می شوند از بتون معمولی و یا حتی خاك و آهك و سنگ برای پایه ها استفاده می شود وزن سقف و طبقات روی دیوارها قرار دارد .                     

مزایا : سهولت ساخت – قیمت مناسب – عدم نیاز به ماشین آلات ساختمانی – عایق بندی مناسب دیوارها نسبت به صدا و گرما – در برابر حریق خطر ریزش ندارد .                            

معایب : مقومت نسبتاً پایین به ارتعاش و زلزله – عدم امكان ساخت طبقات زیاد                    

5 – ساختمان های چوبی یا سنگی : معمولاً در روستا ها استفاده می شود دیوارها ضخیم با استفاده از سنگ و كاهگل و یا گاهی بتو ن می باشد .

مزیت : عایق بندی در دیوارها – سهولت و ارزانی                     

معایب : عدم مقاومت در برابرزلزله  - ضعف در برابر آتش سوزی به دلیل سقف چوبی        

عملیات ساختمانی و رعایت نکات ایمنی

   شروع عملیات ساختمانی صرفا پس از صدور مجوز احداث بنا انجام خواهد شد که شامل بر پا نمودن و نصب اعضای فلزی سازه ,  اجرای سازه های بتنی و سایر اقدامات می باشد که در مجلد دوازدهم مقررات ملی ساختمان به تفضیل آمده است .

ضمنا مالک , مالکین و ذینفعان و همچنین پیمانکاران و انبوه سازان موظفند اقدامات ذیل را به منظور حفظ و تامین ایمنی عمومی به عمل آورند :

1 – کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی صدر الذکر , مسئول اجرای مقررات ایمنی و تامین حفاظت از بروز حادثه در حین انجام کار یا عملیات خواهند بود

2 – مالک یا بهره بردار یا پیمانکار برای تامین حفاظت , سلامت و بهداشت کارگران در محل کار وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنها قرار داده و بر نحوه استفاده از وسایل و رعایت مقررات نظارت می نماید .

3 – در صورت احتمال وقوع حادثه و یا فرو ریختن ابنیه احداثی و یا در حال تخریب , مالک موظف است فورا کار را متوقف , کارگران را از محل کار دور و نسبت به رفع خطر اقدام نماید .

4 – مسدود یا محدود نمودن پیاده رو ها , معابر عمومی و سایر فظاهای عمومی برای انبار کردن مصالح و یا انجام عملیات ساختمانی با رعایت موارد زیر امکان پذیر می باشد

الف ) وسایل , تجهیزات و مصالح ساختمانی باید در جایی قرار داده شوند که حوادثی برای عابرین , وسایل نقلیه , تاسیسات عمومی و ساختمان های مجاوربوجود نیاوردند .

وسایل فوق شب ها نیز باید بوسیله علایم درخشان و چراغ های قرمز احتیاط مشخص شوند .

ب ) در مواردی که پایه های داربست در معابر عمومی قرار گیرد , باید با استفاده از وسایل موثر از جا به جا شدن و حرکت پایه های آن جلوگیری شود .

ج ) هنگامی که بر اثر انجام عملیات ساختمانی خطری متوجه رفت و آمد عابرین یا وسایل نقلیه های که در حال تردید هستند , باید موارد زیر رعایت گردد :

1- گزارش یک یا چند نفر نگهبان با پرچم اعلام خطر

2- نصب چراغهای چشمک زن یا علایم شبرنگ

 3- نصب علائم آگاهی دهنده و وسایل کنترل مسیر

4- ایجاد سازه های حفاظتی محصور کننده

د ) بر روی محل های حفاری در معابر عمومی , باید یک پل موقت عبور عابر پیاده با مقاومت لازم ایجاد شود و در صورتی که حفاری در خیابان باشد باید موقتا پلی با مقاومت کافی جهت عبور و مرور وسایل نقلیه نیز ایجاد شود .

ه ) کلیه پرتگاه ها در کارگاه ساختمانی , محوطه اطراف آن وفضاهای عمومی که احتمال خطر سقوط افراد در آن وجود دارد ، باید تا زمان پوشیده و محصور شدن نهایی یا نصب حفاظ ها و نرده های دائم و اصلی به وسیله پوشش ها یا نرده های حفاظتی محکم و مناسب به طور موقت حفاظت گردند .

همچنین چنانچه احتمال سقوط و ریزش ابزار کار یا مصالح ساختمانی وجود داشته باشد , باید نسبت به نصب پا خوره های مناسب اقدام گردد .

و ) بار گذاری بیش از حد ایمنی بر روی هر گونه اسکلت , چوب بست , حفاظ , نرده , پوشش های موقتی , سر پوش دهانه ها و گذرگاه ها و نظایر آنها مجاز نیست .

نردبان

نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند كه اگر از آنها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سالهای زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشكال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند.  

عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبانها، سقوط می باشد كه در نتیجه انجام یك سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد كه از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:    

الف- موقعیت نامناسب نردبان نسبت به محل كار فرد ومصرف كننده آن

ب- ایستادن فرد بر روی پله های بالایی نردبان كه منجر به برهم خوردن تعادل وی می شود

ج- گذاشتن نردبانها بر روی سطح ناپایدار و بی ثبات

چ- افزودن ارتفاع نردبان بوسیله قراردادن جعبه یا بشكه در زیر پایه های آن ممنوع است .

ح-  دو نردبان كوتاه نباید بهم متصل و بجای نردبان بلند بكار برده شود‎

روش صحیح كاربرد نردبانها.

- نردبانها را در زاویه ای قرار دهید كه به ازای هر 4 فوت طول نردبان (2/1 متر)، معادل یك فوت (3/0 متر) از دیوار فاصله داشته باشند؛ یعنی باید فاصله پای نردبان از پای دیوار، یك چهارم طول نردبان باشد.

 - در هر زمان تنها یك نفر مجاز به بالا رفتن از نردبان می باشد.

- نردبان یكطرفه بیش از ده متر ممنوع است 

- افرادی كه از نردبانها استفاده می كنند باید از كفشهای مقاوم در مقابل سرخوردگی استفاده كنند.

- همواره از خطوط انتقال نیرو دوری نموده و حداقل 3 متر از آنها فاصله داشته باشید، اگر ولتاژ بیش از 57000 ولت است، فاصله ایمنی 5 متر می باشد و در زمان لازم، ضرورتاً از نردبانهای با ریلهای نارسانا استفاده كنید، در این موقع پوشیدن لباس محافظ و كفش های با كفهای لاستیكی نیز توصیه می گردد.

- استفاده از كفشك برای جلوگیری از سرخردن و حفظ تعادل نردبان توصیه می شود

- نردبان باید طوری قرارگیرد كه سطح بالایی آن حداقل 3 فوت (ا متر) بالاتر از تكیه گاه بالایی باشد كه این قسمت بعنوان دستگیره ای برای پیاده شدن بر روی بام، داربست و... بكار می ورد.

انواع نردبانها

نردبانهای چوبی

این نردبانها از چوب با وزن مخصوص بالا (و ‌البته چوبهای بدون لبه ها و تراشه های تیز) ساخته شده اند.

مزایای نردبانهای چوبی:

برخی از نردبانهای چوبی نیز با روغن خاصی پوشیده می شوند كه از نظر پوشش دهی، مناسب می باشد . اما مشكلی كه ایجاد می كند آن است كه نردبان چوبی را در مقابل جریان الكتریسیته ، رسانا می سازد كه این امر باعث وارد شدن خدشه به یكی از مزایای اصلی نردبانهای چوبی می گردد.

نردبان های فایبر گلاس:

جنس اولیه آنها از نوعی ماده مصنوعی می باشد كه در حالت خشك جریان الكتریسیته را عبور نمی دهد .

مزایای نردبانهای فایبرگلاس

. فایبر گلس در زیر نور خورشید و یادر كنار منابع تولید گرما خشك نشده و پوسته پوسته نمی گردد . فایبر گلس از جمله مواد متراكم بوده و نسبت به فلزات گرمای كمتری را هدایت می كند ، هچنین می تواند در برابر تماس كوتاهی با درجه حرارتهای بسیار بالا مقاومت نماید

نردبانهای آلومینیومی:

نردبانهای آلومینیومی به دو دسته تقسیم می شوند كه شامل نردبانهای با ریلهای یكپارچه و نردبانهای با ریلهای نواری شكل می باشد .

ایمنی  پلکان:

1: كلیه‌ پلكان‌ها - سكوها -  و پاگردها باید استحكام‌ كافی‌ داشته‌ و تحمل‌ فشار و سنگینی‌ بارهای‌ عادی‌ را داشته‌ باشد

2: پلكان‌ها و سكوهایی‌ كه‌ از مصالح‌ مشبك‌ ساخته‌ شده‌اند ابعاد چشمه‌های‌ آن‌ نباید از 25 میلیمتر تجاوز نماید تا اشیاء متفرقه‌ امكان‌ سقوط‌ از آنرا نداشته‌ باشد.

3: عرض‌ پلكان‌ها به‌ استثنای‌ پلكان‌های‌ سرویس‌ و یا امدادی‌ نباید در هیچ‌ مورد از 90 سانتیمتر كمتر باشد.

4: اختلاف‌ سطح‌ بین‌ دو پاگرد نباید هیچگاه‌ از 70/3 متر تجاوز كند.

5: پاگردهایی‌ كه‌ در فواصل‌ پلكان‌ها قرار دارند باید وسعتی‌ در حدود 10/1 متر در جهت‌ پلكان‌ یا بیشتر به‌ تناسب‌ عرض‌ پلكان‌ داشته‌ باشند.

6: در تمام‌ طول‌ پلكان‌ها یك‌ فاصله‌ عمودی‌ آزاد در حدود قد انسان‌ باید منظور شود این‌ فاصله‌ آزاد نباید كمتر از 20/2 متر از سطح‌ هر پله‌ به‌ موازات‌ دیوار پله‌ باشد.

7: غیر از پلكانهای‌ سرویس‌ و یا امدادی‌ عرض‌ هر پله‌ بدون‌ محاسبه‌ حاشیه‌ یا برآمدگی‌ آن‌ نباید از33سانتیمتر كمتر باشد و ارتفاع‌ پله‌ بین‌ 14 تا 20سانتیمتر خواهد بود.

8: كلیه‌ پلكان‌ها بایستی‌ از طرف‎پرتگاه‌ به‌وسیله‌ نرده‌های‎مخصوص‎پلكان‎حفاظت‌ شوند.

9: پلكان‌هایی‌ كه‌ بیش‌ از 25/2 متر عرض‌ دارند بایستی‌ علاوه‌ بر نرده‌های‌ كناری‌ با یك‌ نرده‌ دستی‌ میانه‌ نیز مجهز باشند.

10: ارتفاع‌ نرده‌های‌ پلكان‌ از لبه‌ هر پله‌ نبایستی‌ از 75 سانتیمتر كمتر باشد و در صورتی‌ كه‌ از این‌ نرده‌ها به‌ عنوان‌ نرده‌های‌ دستی‌ استفاده‌ شود بلندی‌ آن‌ نباید از 85 سانتیمتر تجاوز كند.

11: مدخل‌ پنجره‌هایی‌ كه‌ در پاگردهای‌ پلكان‌ باز می‌شود در صورتی‌ كه‌ پهنای‌ آنها بیش‌ از 30 سانتیمتر و فاصله‌ با سطح‌ پاگرد كمتر از 90 سانتیمتر باشد بایستی‌ به‌وسیله‌ نرده‌ حفاظت‌ شوند..