جاذبه های آفریقا
پارک ملی مانوا-گوندا سنت فلوریس
این پارک به علت پوشش گیاهی و جانوری غنی از اهمیت بسیاری برخوردار است. دشتهای وسیع آن زیستگاه گونه های مختلف جانورانی مانند: کرگدن سیاه، فیل، چیتا، یوزپلنگ، سگ وحشی، غزال پیشانی قرمز، و بوفالو است. گونه های متفاوتی از پرندگان آبی نیز در دشتهای سیلابی این پارک زندگی می کنند.
محوطه‌های فسیل‌های انسان‌های اولیه استرک فونتن
جمجمه فسیل معروف تائونگ، نمونه‌ای از گونه اوسترالوپیتکوس آفریکانوس ، در این منطقه در سال 1924 پیدا شده است. دره مکاپان نیز در این منطقه واقع شده است و در غارهای باستانی بسیار خود بقایای سکونت و تکامل انسان، به قدمت 3/3 ملیون سال، حفظ کرده است. آثار به جا مانده در این ناحیه خاستگاه و تاریخ تکامل انسان را مشخص می‌کنند. فسیل‌های یافت شده ما را قادر کرده‌اند تا گونه‌ای مختلف انسان‌های اولیه را شناسائی‌کنیم. از جمله آنها می‌توان به پارانثروپوس با قدمت 5/2 تا 5/4 ملیون سال و نیز اختراع آتش در 8/1 تا 1 ملیون سال پیش اشاره کرد. این منطقه در سال 2005 گسترش پیدا کرده است.
پارک تالابي سنت لوئیس
فرآيندهاي ناشي از باد، رودخانه و دريا در اين محوطه موجب تشكيل اشكال مختلف پوشش سطح زمين، از جمله صخره‌هاي مرجاني، ساحل‌هاي طويل شني، تپه‌هاي ساحلي، درياچه‌هاي به هم پيوسته، مرداب و نيز تالاب‌هاي وسيع با پوشش گياهي ني و پاپيروس شده است. تعامل محيط‌زيست نامتجانس پارك با سيل‌هاي و طوفان‌هاي عظيم ساحلي و نيز مكان جغرافيايي بينابيني آن ميان آفريقاي حاره‌اي و نيمه‌حاره‌اي، موجب تنوع زيستي فوق‌العاده و گونه‌زايي مداوم در اين محوطه شده است. چينش موزائيكي اين اشكال مختلف زيستگاه‌ها و پوشش زمين كنار هم موجب ايجاد چشم‌اندازي فوق‌العاده در اين منطقه شده است. اين محوطه زيستگاهي حياتي براي طيف وسيعي از گونه‌هاي متعلق به محيط‌هاي دريايي، تالابي و ساوانايي قاره آفريقا است.
دلايل ثبت:
پارك سنت لوئيس شامل سيزده منطقه حفاظت شده هم‌جوار مي‌شود كه وسعت‌شان در مجموع بالغ بر 234 هزار هكتار مي‌شود. اين محوطه بزرگترين اكوسيستم مصب رودخانه‌اي در آفريقا است و جنوبي‌ترين صخره‌هاي مرجاني قاره آفريقا را در خود جاي داده است. فرآيندهاي مداوم رودخانه‌اي، دريايي و بادي در اين محوطه موجب تنوع اشكال سطح زمين و ايجاد اكوسيستم‌هاي متنوع شده‌اند كه از جمله آنها مي‌توان به دره‌هاي وسيع زيرآبي، سواحل شني، تپه‌هاي جنگلي و نيز موزائيكي از تالاب، چمنزار، جنگل، درياچه و ساوانا اشاره كرد. تنوع مورفولوژيك و نيز وقوع سيل‌ها و طوفان‌هاي بزرگ، موجب ايجاد فرآيندهاي مداوم تكاملي در منطقه شده است. از جمله پديده‌هاي طبيعي فوق‌العاده‌اي كه در اين پارك به چشم مي‌خورند، مي‌توان به افزايش و كاهش چشمگير ميزان نمك موجود در آب درياچه‌ها، تعداد بسيار لاك‌پشت‌هايي كه در ساحل تخم مي‌گذارند، مهاجرت نهنگ‌ها، دلفين‌ها و كوسه‌ها در فواصل دور از ساحل، جمعيت زياد پرندگان آبي از جمله پليكان، لك‌لك، حواصيل و چلچله دريايي اشاره كرد. موقعيت خاص جغرافيايي اين پارك در حدفاصل آفريقاي حاره‌اي و نيمه‌حاره‌اي و نيز موقعيت ساحلي آن موجب تنوع زيستي بي‌نظيري در اين پارك شده كه وجود 521 گونه پرنده، تنها نمونه كوچكي از آن است
جزیره روبن
جزیره روبن در زمانهای مختلف طی قرون 17 تا 20 به عنوان زندان ، بیمارستان مخصوص گروههای طرد شده اجتماع و پایگاه نظامی ، مورد استفاده قرار می‌گرفت. ساختمانهای واقع در این جزیره، به ویژه بناهایی که مربوط به اواخر قرن بیستم است، مانند زندان امنیتی زندانیان سیاسی، از پیروزی دموکراسی و شکست استبداد و تبعیض نژادی حکایت می کند.
پارک اوکاهلامبا/دراکنزبرپ
این پارک با صخره‌های بازالتی و خاک‌ریزهای شنی از زیبایی طبیعی بی نظیری برخوردار است. علفزارهای واقع در ارتفاعات، رودخانه‌های بکری که در دره‌ها جاری است و تنگه‌های بین صخره‌ها به زیبایی‌های این منطقه افزوده است. زیستگاه‌های متنوع این پارک گونه‌های مختلف گیاهان و جانوران بومی و غیر بومی در معرض انقراض، به ویژه پرندگان و درختان را در خود جای داده است. علاوه بر آن، این منطقه تماشایی دارای غارها و پناهگاه‌های صخره‌ای بسیاری نیز هست که بزرگترین مجموعه نقاشی‌های 4000 ساله آفریقا، جنوب صحرا، متعلق به اقوام سان را در این غارها می‌توان یافت. نقاشی‌های روی صخره‌ها از لحاظ کیفیت، تنوع موضوع و چگونگی به تصویر کشیدن حیوانات و انسان‌ها استثنایی و بی‌نظیرند. این نقاشی‌ها نمادی از حیات روحانی اقوام سان بوده که دیگر در این منطقه زندگی نمی‌کنند.
چالهٔ بزرگ
چالهٔ بزرگ از جاذبه‌های اصلی گردشگری شهر کیمبرلی در آفریقای جنوبی است.
ادعا شده که این چاله بزرگترین چالهٔ دست‌ساز در جهان است ولی تحقیقات نشان می‌دهد که معدن یاخرس‌فونتین که با دست کنده شده از این چاله بزرگ‌تر است.
پهنای چاله بزرگ ۴۶۳ متر و ژرفای اصلی آن متر ۲۴۰ است. به خاطر ریخته‌شدن آشفال و آبگیری ژرفای قابل رؤیت آن امروزه ۱۷۵ متر است.
آبشار ويكتوريا
آبشار ويكتوريا كه سر راه رودخانه زامبزي در مرز دو كشور آفريقايي زامبيا و زيمباوه قرار دارد، يكي از ديدني‌ترين آبشارهاي جهان است. اين آبشار عظيم كه 6/1 كيلومتر پهنا و 128 متر ارتفاع (دو برابر ارتفاع آبشار نياگارا) دارد، از سال 1989 به عنوان ميراث طبيعي مشترك زامبيا و زيمباوه در فهرست ميراث جهاني يونسكو ثبت شده است.
آبشار ويكتوريا كه سر راه رودخانه زامبزي در مرز دو كشور آفريقايي زامبيا و زيمباوه قرار دارد، يكي از ديدني‌ترين آبشارهاي جهان است. اين آبشار عظيم كه 6/1 كيلومتر پهنا و 128 متر ارتفاع (دو برابر ارتفاع آبشار نياگارا) دارد، از سال 1989 به عنوان ميراث طبيعي مشترك زامبيا و زيمباوه در فهرست ميراث جهاني يونسكو ثبت شده است.
ديويد ليوينگستون، كاشف اسكاتلندي، در سال 1855 از اين آبشار ديدن كرد و آن را به افتخار ملكه ويكتوريا، آبشار ويكتوريا نام نهاد. اما اين آبشار در زبان بوميان منطقه «موسي اوآ تونيا» خوانده مي‌شود كه به معني «مه خروشان» است. مه درخشاني كه بر اثر سقوط اين آبشار به وجود مي‌آيد، از فاصله چهل كيلومتري قابل رويت است.
ويژگي‌هاي طبيعي آبشار ويكتوريا
آبشار ويكتوريا تقريباً در ميانه راه رودخانه زامبزي ( به طول بيش از 2700 كيلومتر) قرار دارد. اين رود پيش از رسيدن به آبشار، مسافت قابل توجهي را بر بستري از سنگ‌هاي بازالت و در ميان دره‌هاي ايجادشده با تپه‌هاي ماسه‌سنگي طي مي‌كند.
در نقاطي از رودخانه كه عرض آن وسيع‌تر مي‌شود، جزيره‌هاي كوچك پوشيده از درختي در ميان آن به چشم مي‌خورند كه تعداد اين جزيره‌ها با نزديك شدن رودخانه به محل آبشار ويكتوريا افزايش پيدا مي‌كند.
آبشار ويكتوريا با سقوط رودخانه زامبزي درون دره تنگ و باريكي به ارتفاع بيش از 120 متر شكل مي‌گيرد. جزيره‌هاي فراواني كه در محل تاج آبشار قرار دارند، باعث مي‌شوند تا آب رودخانه به شكل چند آبشار جداگانه درون اين دره سرازير شود.
ميزان دبي آب (حجم آب خروجي در ثانيه) آبشار ويكتوريا در فصول خشك و مرطوب سال تفاوت قابل ملاحظه‌اي دارد. در فصل مرطوب، ميزان دبي آب اين رودخانه در محل آبشار بالغ بر 9100 متر مكعب در ثانيه مي‌شود و با بالا آمدن سطح آب، جريان رودخانه به شكل يك آبشار يك پارچه به دره سقوط مي‌كند.
اما در فصول خشك سال، آبشار ويكتوريا به چند آبشار مجزا با حجم آب كم تغيير شكل مي‌دهد و ديگر خبري از مه و ذرات معلق ناشي از سقوط آب نيست، چنان كه ميزان كل دبي آب رودخانه به 350 متر مكعب در ثانيه مي‌رسد. سطح آب رودخانه در تنگه زير آبشار هم در فصول خشك و مرطوب بالغ بر بيست متر تغيير مي‌كند.
گردشگري در آبشار ويكتوريا
همان‌طور كه اشاره شد، پيش از تكميل خط آهن بولاوايو در سال 1905، تعداد بازديدكنندگان آبشار ويكتوريا بسيار اندك بود. اما پس از تكميل خط آهن و در سال‌هايي كه دو كشور زامبيا و زيمباوه مستعمره بريتانيا بودند، و نيز در سال‌هاي آغازين استقلال اين دو كشور در دهه 1960، آبشار ويكتوريا از جمله جاذبه‌هاي توريستي مهم جنوب آفريقا بود و هر ساله گردشگران بسياري از آن بازديد مي‌كردند.
اما از اواخر دهه 1960 و با آغاز جنگ‌هاي چريكي در منطقه، تعداد گردشگران كاهش قابل ملاحظه‌اي يافت و اين امر تا اوايل دهه 1980 نيز ادامه داشت.
از دهه 1980 و با پايان جنگ در منطقه و نيز ساخت مجتمع هاي ورزشي و تفريحي، بار ديگر آبشار ويكتوريا به يكي از مقاصد محبوب گردشگران در جنوب آفريقا تبديل شد.
در اواخر دهه 1990، تعداد گردشگراني كه از آبشار ويكتوريا بازديد مي‌كردند به بيش از 300 هزار نفر در سال رسيد و پيشبيني مي‌شد اين تعداد در سال‌هاي آتي به بيش از يك ميليون نفر برسد. اما با آغاز ناآرامي‌هاي داخلي در زيمباوه در سال‌هاي اغازين دهه 2000 ميلادي، تعداد توريست‌هايي كه به اين كشور سفر مي‌كنند بار ديگر كاهش يافت.
به خاطر وجود تسهيلات توريستي و تفريحي بيشتر در سمت زيمباوه آبشار ويكتوريا، در طول تاريخ هميشه تعداد گزدشگراني كه از سمت زيمباوه اين آبشار ديدن مي‌كنند بيش از تعداد گردشگران سمت زامبيا بوده است. البته توريست‌هايي كه ويزايي هر يك از اين دو كشور را در اختيار داشته باشند مي‌توانند در طول روز و بدون نياز به دريافت ويزاي كشور ديگر، به سمت ديگر آبشار نيز سفر كنند.
دماغه اميدنيك
نام «دماغه اميدنيك» همواره با يادآوري ماجراجويي‌هاي دريانوردان در قرون گذشته همراه بوده است.
اين دماغه براي دريانوردان خسته و بيمار كه از مناطق و قاره‌هاي دور، به اين منطقه زيبا مي‌رسيدند، پيام‌آور آرامش و سلامتي بوده است. ديدن اين منطقه و جاذبه‌هاي آن بيشتر از اين‌رو قابل تامل است كه بدانيم آفريقايي‌ها براي اداره و مديريت پارك‌هاي ملي و در مجموع اكوتوريسم چه پيشرفت قابل ملاحظه‌اي داشته‌اند.
متأسفانه در كشور ما و در فاصله سال‌هاي اخير، سخن از طبيعت‌گردي و اكوتوريسم، بسيارگفته شده و سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري نيز در اين زمينه، حرف‌هاي بسياري زده است. اما موضوع، دقيقا به اين نقطه باز مي‌گردد كه هر‌بار اين سازمان، منطقه‌اي طبيعي و قابل توجه را به‌عنوان منطقه نمونه گردشگري تعيين و براي توسعه و رونق گردشگري معرفي كرد اوضاع طبيعت در آن به هم ريخت و محيط‌زيست در آنجا به شدت در معرض خطر قرار گرفت.
با اين اوصاف آخر آفريقا را بايد با اين نگاه خواند كه بر خلاف تصور ما درباره كشورهاي آفريقايي آنها چقدر قدرشناس طبيعت و موقعيت جغرافيايي خود هستند و قواعد اكوتوريسم را به اجرا مي‌گذارند.
دماغه اميد نيك، انتهاي آفريقا نام قاره آفريقا، با نام مناطق طبيعي و پارك‌هاي ملي مهم و همچنين نام برخي حيوانات نام آشنا مانند زرافه، زبرا (گورخر آفريقايي) و شيرآفريقايي عجين شده و از نظر اكوتوريسم (طبيعت‌گردي) حائز اهميت فراواني است. در جنوبي‌ترين قسمت قاره آفريقا، كشور زيباي آفريقاي جنوبي واقع شده و يكي از مناطق ارزشمند در آفريقاي جنوبي، «دماغه اميدنيك» است.
در بررسي نقشه جغرافيا، قاره آفريقا در انتهاي جنوبي خود منطقه كم عرضي را تشكيل مي‌دهد كه به شكل يك شبه‌جزيره از شهر كيپ تاون آغاز شده و تا دماغه اميد نيك در انتهاي خود، امتداد دارد و پارك ملي تيبل مانتين نيز در همين محدوده قرار دارد. با اين وصف، به تعبيري، دماغه اميدنيك را كه درجنوبي‌ترين قسمت كشور آفريقاي جنوبي قرار گرفته مي‌توان آخر قاره آفريقا قلمداد كرد. دماغه اميدنيك و پارك ملي تيبل مانتين، جاذبه‌هاي طبيعي بي‌شماري را در خود جاي داده و همواره طبيعت‌گردان بسياري را از اقصي‌نقاط جهان به‌خود جذب مي‌كنند. هر نقطه از اين منطقه، يك
چشم‌انداز زيبا، براي گرفتن يك عكس ماندگار به شمار مي‌رود.
چشم‌اندازهاي ماندگار در محل تلاقي 2 اقيانوس اين دماغه محل تلاقي اقيانوس هند (از سمت شرق) و اقيانوس اطلس (از سمت غرب) است و يكي از نادرترين ويژگي‌هاي اين منطقه، مشاهده همزمان منظره 2 اقيانوس از دماغه اميدنيك است. هنگام ايستادن بر بلندي مشرف بر اين دماغه و تماشاي 2 اقيانوس، مي‌توان محل اتصال اين اقيانوس‌ها را به شكل يك خط فرضي، كه به واسطه پيشروي
دماغه اميدنيك در آب به وجود آمده، مشاهده كرد. فانوس دريايي معروف دماغه اميدنيك نيز از ديدني‌هاي جالب به شمار مي‌رود. اين فانوس در نقطه انتهايي شبه
جزيره قرار دارد و چشم‌اندازهاي زيبايي از 2اقيانوس و خليج فالزبي را در شمال‌شرقي به نمايش مي‌گذارد. در پايين دست فانوس دريايي، آنجا كه اقيانوس اطلس و اقيانوس هند به يكديگر پهلو مي‌زنند، دوربين‌ها بي‌وقفه به كار مي‌افتند و اگر دوربين ديجيتال ابداع نشده بود، شايد هزينه عكس و فيلم از اين منطقه مي‌توانست از اقلام اصلي هزينه سفر ما محسوب شود. چشم‌اندازهاي بسيار زيباي جنگل در مناطق شمالي دماغه اميد نيك (در پارك ملي تيبل مانتين) و همچنين كوهستان و مراتع غني با درختچه‌هاي كوتاه، همراه با آبي بيكران اقيانوس، تلفيقي از رنگ‌هاي‌تند و حيات‌بخش طبيعت را در اين مناطق به معرض نمايش مي‌گذارند.
حيات وحش اين منطقه نيز به جهت طبيعت بكر و پوشش گياهي مناسب آن از تنوع زيادي برخوردار است.
بابون‌ها (از گروه ميمون‌ها) به وفور در سطح منطقه حتي در مسير جاده‌ها و سواحل اقيانوس مشاهده مي‌شوند. اين جانوران معمولاً با گردشگران نيز رابطه بدي ندارند و حتي از خودروي گردشگراني كه براي گرفتن عكس پياده مي‌شوند نيز براي نشستن و ژست گرفتن استفاده مي‌كنند. ضمناً اين منطقه زيستگاه حيات وحش جانوري منحصر به فرد از جمله زبرا (گورخر آفريقايي) و آنتالوپ‌است. پارك ملي تيبل مانتين كه گستره وسيعي را شامل مي‌شود، چشم‌اندازهاي زياد ديگري را در شمال دماغه اميد نيك شامل مي‌شود كه از آن ميان، مي‌توان به حضور وال‌ها در سواحل شرقي اين پارك در ماه سپتامبر (در خليج فالزبي در حاشيه اقيانوس هند) و همچنين زيستگاه طبيعي پنگوئن‌ها اشاره كرد كه بسيار جالب توجه است.
زيستگاه پنگوئن در آفريقا با توجه به شهرت «پنگوئن امپراتور» كه بزرگترين نوع از انواع پنگوئن‌ها به شمار مي‌رود و در قطب‌جنوب زندگي مي‌كند، شايد بسياري از ما پنگوئن‌ها را مختص قطب جنوب بدانيم و از اينكه گونه‌اي از پنگوئن‌ها در سواحل صخره‌اي كشور آفريقاي جنوبي (در سواحل اقيانوس هند) زندگي مي‌كنند، بي‌خبر باشيم. پنگوئن‌هاي پارك ملي تيبل مانتين يكي از 4 گــونه پنگــوئن شناخته شده در جهان است كه به «پنگوئن آفريقايي» مشهور است. زيستگاه اين پنگوئن‌ها در نزديكي شهر «سيمونز تاون» در صخره‌هاي برآمده در نزديكي سواحل اقيانوس هند مشاهده مي‌شود. اندازه اين‌گونه از پنگوئن‌ها بسيار كوچكتر از ساير گونه‌ها بوده و قد آنها
حداكثر 30تا 40سانتي‌‌متر است. وجود يك مركز بازديدكنندگان شامل فروشگاه و سالن نمايش‌فيلم، تريل‌هاي چوبي (مسيرهاي پياده روي) و طراحي زيباي فضاي طبيعي در ساحل اقيانوس هند، از جاذبه‌هاي اين منطقه است كه در كنار سايت بازديد از پنگوئن‌ها براي توريست‌ها فراهم شده است.
بازديد از جزيره فك‌هاي دريايي سطح جزيره فك‌هاي دريايي تقريباً به‌طور كامل توسط فك‌هاي در حال استراحت، پوشيده شده بود و با مشاهده فك‌ها در سواحل جزيره و هنگام شنا و جست و خيز در اطراف كشتي، دريافتيم كه اين جانوران برخلاف اينكه در خشكي، سرعت كمي دارند، در محيط آب، بسيار شناگران فعال و قابلي هستند. جزيره فك‌ها در نزديكي سواحل غربي پارك ملي تيبل مانتين و در شمال غربي دماغه اميد نيك قرار گرفته است.
دسترسي به اين جزيره از طريق خليج «هوت بي» درساحل اقيانوس اطلس، ميسر مي‌شود. در اين خليج، هنگام حركت به سمت اين جزيره و همچنين در بازگشت از آن، علاوه بر امكان خريد از بازار صنايع‌دستي، حضور افرادي كه با ساز و آواز به استقبال و بدرقه توريست‌ها مي‌پردازند نيز بسيار ديدني است.
مشاركت سازمان‌هاي دولتي در اداره پارك‌هاي ملي نحوه مديريت و تامين مالي هزينه‌هاي پارك ملي تيبل مانتين بسيار جالب توجه است. در مديريت اين پارك كه تحت‌نظر اداره پارك‌هاي ملي آفريقاي جنوبي مديريت مي‌شود، علاوه بر جلب مشاركت مردمي، از مشاركت ادارات و سازمان‌هاي دولتي مرتبط نيز به خوبي بهره گرفته شده است. مشاركت مالي سازمان‌هاي شهري، مانند شهرداري كيپ تاون در برنامه‌هاي اجرايي پارك تيبل‌مانتين در اين ارتباط، قابل ذكر است.
به عبارت ديگر، درصورت عملكرد بهينه اين پارك ملي منافع بيشتري در سطح منطقه حاصل مي‌شود كه منجر به توسعه منطقه و شهرهاي پيرامون آن مي‌شود. بنابراين، برخي سازمان‌ها كه از رهگذر جلب گردشگر منافعي كسب مي‌كنند، از حاميان مالي مهم براي اداره و انجام اقدامات اجرايي در پارك ملي به شمار مي‌روند.
علت لرزه خیزی استان تهران چیست؟ 