ذخيره و بازيابی اطلاعات کاربران در برنامه های وب
مهمترين رسالت برنامه های کامپيوتری ارتباط با کاربران و پاسخگوئی به نياز آنان با توجه به پتانسيل های پيش بينی شده در برنامه می باشد. شناسائی کاربران توسط برنامه های کامپيوتری می تواند زمينه ارائه سرويس ها و خدمات بهينه تری را فراهم نمايد( ارائه سرويس ها و خدمات مشخص شده به گروهی خاص از کاربران ) . برنامه های وب نيز از اين قاعده مستثنی نبوده و با توجه به ماهيت Stateless بودن پروتکل ارتباطی بين سرويس گيرنده و سرويس دهنده ( ارسال درخواست ، پاسخ به درخواست ، عدم بخاطر سپردن اطلاعاتی در ارتباط با در خواست ارسالی و پاسخ دريافتی ) ، می بايست تمهيدات خاصی بمنظور شناسائی کاربران اتخاذ گردد. برخی از برنامه های وب ، کاربران را ملزم می نمايند که در ابتدا يک فرم را تکميل و اصطلاحا" ريجستر گردند . در چنين برنامه هائی ، در صورتيکه کاربر مجددا" از برنامه وب استفاده نمايد ( ملاقات مجدد وب سايت مربوطه ) ، امکان شناسائی کاربر با بهره گيری از راهکارهای متفاوتی وجود خواهد داشت ( شناسائی کاربر بر اساس بازيابی اطلاعات ثبت شده ) . وب سايتی را در نظر بگيريد که از طريق آن محصولاتی عرضه و توسط کاربران خريداری می گردد . در زمان خريد کالا توسط کاربران ، سايت موردنظر می تواند اقدام به دريافت اطلاعات خريدار و ثبت آنان بر اساس مکانيزمهای متفاوت نمايد . در صورتيکه کاربر فوق ، مجددا" از اين سايت کالائی را خريداری نمايد ، می توان اطلاعات مربوط به وی را (اطلاعات شناسنامه ای ، آدرس و ... ) بصورت اتوماتيک در فرم سفارش جديد، درج نمود .
شناسائی کاربران برنامه هاب وب
يکی از روش هائی که برنامه های وب را قادر به شناسائی کاربران می نمايد، الزام کاربران به درج نام و رمز عبور بمنظور استفاده از برنامه می باشد. برنامه های وب ، همچنين قادر به شناسائی کاربران از طريق اطلاعات ذخيره شده بر روی کامپيوتر کاربران و به شکل "کوکی " می باشند. کوکی ، فايل کوچکی بوده که يک برنامه وب قادر به نوشتن آن بر روی کامپيوتر سرويس گيرنده است .
از مهمترين مزايای کوکی ، می توان به تعامل نامحسوس با کاربر اشاره نمود. در چنين مواردی ، کاربران هر مرتبه که سايت را ملاقات می نمايند ، الزامی به Log on ، نخواهند داشت . ( اطلاعات آنان ، بصورت اتوماتيک و در صورت ضرورت در دسترس و قابل استفاده است) . مهمترين نقطه ضعف در جهت استفاده از کوکی ، به تنظيم مرورگرها توسط کاربران بمنظور عدم پذيرش کوکی، برمی گردد .برخی از کاربران تمايل و علاقه ای به ذخيره سازی اطلاعات از طريق يک سايت بر روی کامپيوتر خود را نداشته و تصور می نمايند که ممکن است از اطلاعات فوق ، بمنظور رديابی آنان در زمان استفاده از اينترنت ، سوء استفاده گردد. بنابراين در موارديکه قصد استفاده از کوکی وجود داشته باشد ، می بايست در ابتدا توانائی سرويس گيرنده برای پذيرش کوکی بررسی گردد .
در زمان استفاده از کوکی بمنظور ذخيره و بازيابی اطلاعات کاربران ، می توان از دو رويکرد متفاوت استفاده نمود :
· ذخيره تمامی اطلاعات کاربران بعنوان يک کوکی بر روی ماشين سرويس گيرنده. استفاده از روش فوق ، درموارديکه اطلاعات کاربر ساده بوده و سرويس دهنده ضرورتی به استفاده از آنان بمنظور تکميل عمليات خود نداشته باشد ، می تواند مفيد باشد .
· ذخيره يک کليد شناسائی بر روی ماشين سرويس گيرنده و بازيابی ساير اطلاعات کاربر از طريق يک منبع داده بر روی سرويس دهنده با توحه به کليد شناسائی .
در ادامه به بررسی هر يک از رويکردهای فوق ، خواهيم پرداخت.
ذخيره سازی اطلاعات کاربران بر روی سرويس گيرنده
برای ذخيره يک کوکی بر روی ماشين سرويس گيرنده ، مراحل زير را دنبال می نمائيم :
- بررسی و حصول اطمينان از توانائی سرويس گيرنده بمنظور پذيرش کوکی ( استفاده از خصلت Cookies مربوط به شی مرورگر) .
- در صورت حمايت سرويس گيرنده از کوکی ، بررسی وجود کوکی بر روی ماشين سرويس گيرنده ( استفاده از مجموعه Cookies مربوط به شی Request )
- در صورت عدم وجود کوکی ، ايجاد يک کوکی جديد با استفاده از کلاس HttpCookie .
- مقداردهی مناسب خصلت های Expiration و Value .
- افزدون شی Cookie به مجموعه Cookies مربوط یه شی Response .
برنامه زير( روتين مربوط به رويداد Page_Load ) ، نحوه ايجاد يک کوکی و تشخيص آخرين مرتبه ملاقات سايت توسط کاربر را نشان می دهد.در برنامه فوق ، بررسی لازم در خصوص پديرش کوکی از طرف سرويس گيرنده ، صورت گرفته و در صورتيکه اولين مرتبه است که کاربر سايت را ملاقات می نمايد ، يک کوکی جديد ايجاد و در غير اينصورت ، کوکی ايجاد شده ، بهنگام می گردد.
VB.NET |
Private Sub Page_Load ( ByVal Sender As System.Object , ByVal e As System.EventArgs ) Handles Mybase.Load |
کوکی ها نسبت به حروف بزرگ و کوچک حساس می باشند . مثلا" LastVisit مشابه کوکی Lastvisit نمی باشد .خصلت Expires ، نشاندهنده تاريخ مصرف کوکی می باشد. عمر يک کوکی بصورت پيش فرض ، محدود به زمانی است که Session کاربر خاتمه می يابد. درصورت تنظيم Expires بصورت DateTime.MaxValue ، اعتبار کوکی ايجاد شده، هرگز به اتمام نخواهد رسيد . بمنظور حذف کوکی از ماشين سرويس گيرنده ، می توان مقدار خصلت Expires را به زمان جاری تغيير داد .کد زير ، کوکی LastVisit را حذف می نمايد.
VB.NET |
Private Sub Page_Load ( ByVal Sender As System.Object , ByVal e As System.EventArgs ) Handles butRemoveCookie.Click |
استفاده از کليد بهمراه کوکی
يک کوکی ، قادربه ذخيره سازی 4096 بايت اطلاعات بوده و می توان بمنظور شناسائی اطلاعات همراه کوکی از کليد ها ، استفاده نمود. برنامه زير ، مشخصات کاربر را در يک کوکی با استفاده از کليدهای جداگانه ای ذخيره می نمايد .
VB.NET |
Private Sub Page_Load ( ByVal Sender As System.Object , ByVal e As System.EventArgs ) Handles butOK.Click |
با استفاده از نام کليد ، می توان اقدام به بازيابی مقادير نسبت داده شده به هر يک از کليدهای ذخيره شده در کوکی نمود .
VB.NET |
Private Sub Page_Load ( ByVal Sender As System.Object , ByVal e As System.EventArgs ) Handles butGetData.Click |
ذخيره سازی اطلاعات کاربران بر روی سرويس دهنده
برای ذخيره اطلاعات کاربران بر روی سرويس دهنده ، می توان از کوکی بعنوان يک ابزار شناسائی ( ايندکس ) بمنظور ذخيره و بازيابی اطلاعات کاربران بر روی سرويس دهنده در يک بانک اطلاعاتی ، يک فايل XML و ساير امکانات ذخيره سازی داده ، استفاده نمود. برای ذخيره اطلاعات کاربران بر روی سرويس دهنده ، مراحل زير را دنبال می نمائيم :
- ايجاد يک کليد منحصر بفرد بمنظور شناسائی کاربر
- ذخيره کليد منحصر بفرد بعنوان يک کوکی بر روی ماشين کاربر
- ايجاد يک فايل بر روی سرويس دهنده بمنظور ذخيره سازی اطلاعات کاربران
- ذخيره اطلاعات کاربران بر روی سرويس دهنده با استفاده از کليد منحصربفرد بعنوان يک ايندکس
در ادامه به بررسی هر يک از مراحل فوق ، خواهيم پرداخت .
ايجاد کليدهای منحصر بفرد بمنظور شناسائی کاربران
فريمورک دات نت ، Namespace با نام System.Guid را بمنظور ايجاد شناسه های منحصربفرد سراسری ( GUID ) ارائه نموده است . GUID ، يک عدد صحيح 128 بيتی بوده که بعنوان شناسه ای منحصربفرد در شبکه ايفای وظيفه می نمايد . از GUID می توان بمنظور شناسائی تمامی چيزها از جمله کاربران استفاده نمود . کد زير ، يک GUID را ايجاد و آن را بعنوان يک کوکی بر روی کامپيوتر کاربر و بمنظور شناسائی وی در آينده ، ذخيره می نمايد .
VB.NET |
Private Sub Page_Load ( ByVal sender As System.Object , ByVal e As System.EventArgs ) Handles butOK.Click |
ايجاد يک فايل بمنظور ذخيره اطلاعات کاربران
مهمترين هدف ذخيره سازی اطلاعات کاربران، بازيابی آنان با سرعت مناسب و پس از ملاقات مجدد کاربران از سايت و يا اجرای برنامه وب است . با توجه به اينکه اين نوع از کاربران با استفاده از يک کليدمنحصربفرد، شناسائی می گردند ، می توان چنين تصور نمود که دستيابی به داده از طريق يک Data set انجام خواهد شد. Data set ، با استفاده از متد Find ، قادر به بازيابی سطرهائی از داده بکمک کليدها ی منحصربفرد می باشد . استفاده از يک Data set ، بدان معنی است که فايل ايجاد شده بر روی سرويس دهنده ، می بايست يک بانک اطلاعاتی و يا يک فايل XML باشد . استفاده از فايل های XML در موارديکه داده های مورد نظر برای ذخيره سازی اندک بوده و روابط بين اقلام اطلاعاتی نيز پيچيده نباشد ، توصيه می گردد .
برای ايجاد يک فايل XML ، بمنظور ذخيره سازی اطلاعات کاربران ، مراحل زير را دنبال می نمائيم :
- ايجاد يک فايل XML در ويژوال استوديو دات نت شامل داده تستی برای هر يک از فيلدهای داده که قصد ثبت آنان در ارتباط با کاربر وجود دارد .
- ايجاد يک XML schema برای فايل XML ايجاد شده در مرحله قبل. با استفاده از XML schema ، يک Data Set قادر به مراجعه داده موجود در فايل XML بر اساس نام می باشد .
- مشخص نمودن فيلد کليد در XML schema . بدين ترتيب،امکان يافتن رکوردهای استفاده کننده از فيلد فوق با استفاده از متد Find ،فراهم می گردد .
- خواندن XML schema و فايل XML درون يک Data set .
ايجاد يک فايل XML
برای ايجاد يک فايل XML در ويژوال استوديو ، گزينه Add New Item را از طريق منوی Project انتخاب و در ادامه XML File را از طريق ليست تمپليت های نمايش داده شده ، انتخاب می نمائيم . فايل های XML ، شباهت زيادی به فايل های HTML داشته و در اين راستا تفاوت های مهمی نظير حساسيت نسبت به حروف بزرگ و کوچک و پيروی از يک گرامر خاص ، نيز وجود دارد. از تگ های <element> و <element / > بمنظور معرفی عناصر داده در يک فايل XML استفاده می گردد . کد زير، نحوه ايجاد يک فايل XML بمنظور ذخيره سازی مشخصات کاربر را نشان می دهد .
VB.NET |
|
ايجاد يک XML Schema
بمنظور استفاده از فايل XML بهمراه يک Data Set ، می بايست در ابتدا يک XML Schema برای Data set ايجاد گردد. XML Schema ، مسئوليت تشريح عناصر داده ئی موجود در يک فايل XML را بر عهده دارد. XML Schema ، نام عناصر ، نوع آنان ،کليد بودن فيلد و ساير اطلاعات ضروری را ارائه می نمايد . برای ايجاد XML Schema از يک فايل XML ، زمانيکه فايل XML در پنجره طراحی ويژوال استوديو دات نت ، فعال است ، گزينه Create Schema را از طريق منوی XML ، انتخاب می نمائيم . در ادامه ، ويژوال استوديو دات نت ، فايل Schema را بمنظور تشريح فايل XML ايجاد می نمايد .
نظر یادتون نره