چرا قرآن نور است؟

چرا قرآن نور است؟

اشاره:

در باب نامهای قرآن و تعداد آن از دیرباز تا کنون میان مفسران و قرآن پژوهان اختلاف نظر بوده است.

ابوالفتوح رازى در تفسیرش 43 نام براى قرآن بر می شمارد. زركشى به نقل از قاضى ابوالمعالى این عدد را 55 اسم می رساند  و برخی دیگر تا هشتاد اسم هم گفته اند.

کثیری از این اسامی گفته شده جنبه وصفی داشته و اطلاق عنوان اسم بر آنها خالی از وجه نیست.

سلسله نوشتار" اسماء با مسما" می کوشد تا در هر نوبت شما را با یکی از این نام های زیبای قرآن آشنا سازد.

 ذکر، پنجمین اسم با مسمایی بود که در مقاله گذشته در باره آن بحث شد.

در تفسیر « انوار درخشان » در ترجمه « نور » كه اسم و یا وصف قرآن است آمده : قرآن نور مبین است ، یعنى معرفت و بصیرتى در قلوب اهل ایمان و پیروانش پدید مى آورد ، و شعاعى است كه از ساحت پروردگار بر دل هاى آنان مى تابد ، كه همواره در مقام كسب فضیلت برآیند

6.نور

یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُم بُرْهَانٌ مِن رَبِّكُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَیْكُمْ نُوراً مُبِیناً (1) .

« اى مردم ! یقیناً از سوى پروردگارتان براى شما برهان [ و دلیلى چون پیامبر و معجزاتش ] آمد ; و نور روشنگرى [ مانند قرآن  ]به سوى شما نازل كردیم » .

الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِىَّ الاُْمِّىَّ الَّذِى یَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِندَهُمْ فِى التَّورَاةِ وَ الاِْنْجِیلِ یَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ یُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَ یُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الاَْغْلاَلَ الَّتِى كَانَتْ عَلَیْهِمْ فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِى أُنْزِلَ مَعَهُ أُوْلئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (2) .

« همان كسانى كه از این رسول و پیامبر « ناخوانده درس » كه او را نزد خود [ با همه نشانه ها و اوصافش ] در تورات وانجیل نگاشته مى یابند ، پیروى مى كنند ; پیامبرى كه آنان را به كارهاى شایسته فرمان مى دهد ، و از اعمال زشت بازمى دارد ، و پاكیزه ها را بر آنان حلال مى نماید ، و ناپاك ها را بر آنان حرام مى كند ، و بارهاى تكالیف سنگین و زنجیره ها [ ىِ جهل ، بى خبرى و بدعت را ] كه بر دوش عقل وجان آنان است برمى دارد ; پس كسانى كه به او ایمان آوردند و او را [ در برابر دشمنان ] حمایت كردند و یاریش دادند و از نورى كه بر او نازل شده پیروى نمودند ، اینان همان رستگارانند » .

فَآمِنُوا بِاللهِ وَرَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِى أَنزَلْنَا وَاللهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (3) .

پس به خدا و پیامبرش و نورى كه نازل كردیم ، ایمان آورید و خدا به آنچه انجام مى دهید ، آگاه است

انتخاب نام نور براى قرآن به چه ملاك است ؟

مگر نه این است كه رذایل اخلاقى ، صفات ناپسند ، فساد ، ظلم ، و هر گناهى كه فكر مى كنید ، و نیز كلیّه مكتب هاى ضد خدا و ضلالت و گمراهى و حاكمیت هواى نفس و . . همه و همه تاریكى است ، و انسان براى حركت به سوى كمال ، و مبارزه با هر نوع تاریكى اگر چراغى فرا راه حیات نداشته نباشد ، چگونه مى تواند بدون ضربه خوردن از تاریكى ها به مقصد رسیده و نجات یابد ؟

این است كه در قرآن مجید در اول سوره ابراهیم به این نكته اشاره مى كند ، كه : من آمده ام تا بشر را از ظلمت ها نجات داده و به وادى نور كه عبارت از تمام حقایق الهى است رهنمون شوم :

الر كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِیزِ الْحَمِیدِ (4) .

« الر ـ [ این ] كتابى است كه آن را بر تو نازل كردیم تا مردم را به اجازه پروردگارشان از تاریكى ها [ ىِ جهل ، گمراهى و طغیان ] به سوى روشنایىِ [ معرفت ، عدالت و ایمان و در حقیقت ] به سوى راه [ خداىِ  ]تواناى شكست ناپذیر و ستوده بیرون آورى  .

در تفسیر « انوار درخشان » در ترجمه « نور » كه اسم و یا وصف قرآن است آمده : قرآن نور مبین است ، یعنى معرفت و بصیرتى در قلوب اهل ایمان و پیروانش پدید مى آورد ، و شعاعى است كه از ساحت پروردگار بر دل هاى آنان مى تابد ، كه همواره در مقام كسب فضیلت برآیند ، و در مسیر زندگى فردى و اجتماعى كه با حوادث جهان آمیخته است از هر خطر ایمن بمانند .

قرآن طریق زندگى سعادتمندانه را آشكار مى سازد ، و پیروانش در اثر بصیرتى كه دارند ، اعمالى كه به نفع آنهاست را برگزینند ، و آنچه به ضرر و زیان آنهاست را ترك كنند ; زیرا چنانچه روح تعلیمات در دل هاى آنها رسوخ كند و استقرار یابد ، در عقیده و افكار و رفتار آنان نیز ظهور خواهد نمود .

در مقابل، گروهى در ضلالت و گمراهى زندگى مى نمایند ، و از سعادت و غرض از خلقت خود غافلند ، و در آتش آرزوها و حرص مى سوزند ، و به خداوند اعتماد نداشته ، نور فطرت را در وجود خود خاموش نموده ، فاقد بصیرت در دین هستند . اینان به خاطر دور بودن از نور ، هرگز راهى به سعادت نخواهند برد .

در هر صورت قرآن نورى است كه از جانب حق بر بشر تابیده ، و چراغى است كه فروغ فروزان آن ، همیشگى است ، و بدون این نور یافتن راه مستقیم و حق براى هیچ كس امكان ندارد .