نقش رسانه ها در صدور پيام عاشورا به جهانيان
عاشورا بلندترين فرياد بشر مظلوم در برابر سپاه ابليس و استكبار جهاني و قله عشق و عرفان انسان نسبت به مقام اقدس ربوبي است؛ عاشوراي حسيني زرينترين نمونه معروفگرايي و منكرستيزي در پهنه زمان و زمين است.
پيام نهضت حسيني و انقلاب جوشان عاشورا يك بعثت بدون وحي و شكفتن گلبانگ توحيد در چكاچك شمشير بر بلنداي سر نيزههاست، عاشورا نام يك مقطع زماني نيست، نام يك فرهنگ، يك مكتب فكري، نظام سياسي و يك مجموعه نظاممند عقيدتي، اخلاقي و جهادي است.
احيا و صدور پيام عاشورا در رسانه ها و مطبوعات تشيع، یک عبادت بزرگ اجتماعي، يك مانور عظيم الهي و سياسي در جهت نمايش جايگاه رفيع ولايت در امت اسلامي است؛ چراكه اين نهضت همراه خود پیامهای بزرگی برای تاریخ بشریت آورده است، جریانی است که از یک نقطه شروع شده و در طول تاریخ امتداد یافته و مربوط به یک ملت و نژاد و فرهنگ خاصی نيست.
پيام عاشورا، همانطور كه در نينوا نماند و در عصر خود همه بلاد اسلامي را در برگرفت، امروز نيز فقط به تشيع و مسلمانان تعلق ندارد و پيام رهايي بخش عاشوراي حسيني براي همه افراد بشر و براي همه اعصار و قرون در سرتاسر جهان است.
امروزه رسانهها تعریف گسترده ای پیدا كرده اند؛ یعنی رسانه مانند گذشته فقط به تلویزیون و رادیو و روزنامه و مجله و كتاب منحصر نیست، امروزه رسانه های گروهی به سبب انبوه و فراوان بودنشان به رسانه های فردی تبدیل شده اند و از طرفی به صورت یك جبهه عظیم فرهنگی درآمده اند، جبهه فرهنگی، به گستردگی همه كشورها، شهرها، كوچه ها و خیابانهاست. همه مغزها و اندیشه ها جبهه فرهنگی شده اند و علمدار جبهه فرهنگی، رسانه ها هستند.
اينك صاحبنظران علوم ارتباطات با اذعان به توانایی شگرف رسانههای جمعی در شکل دهی افکار، نگرش ها و رفتار افراد، مطالعات مختلفی را در مورد سنجش میزان و نوع تأثیرات رسانه ها انجام می دهند. آنان بیان می دارند که وسائل ارتباط جمعی قادرند با کارکردهای منفی و تخطی از اخلاق رسانه ای، سلامت فکری و اخلاقی آحاد جامعه را تهدید کنند و الگوهای نابهنجار رفتاری را در جامعه تثبیت نمایند و از سوی دیگر می توانند با توجه به کارایی و توان رسانه ها، نرخ وقوع انحرافات اجتماعی را کاهش دهند.
هر اندازه كه رسانه ها به بهترین شكل به كار گرفته شدند، منافع و فواید آن در زمینه كمك به رشد صحیح و سالم افراد و نیز سازگاری او با جامعه و تحول و پیشرفت صحیح آن جامعه به سوی كمال مطلوب نيز بیشتر بوده است.
بر اساس نگرش غربي، در رسانه ها براي هر سليقه برنامه مي سازند و دنبال جذب مخاطب بيشتر هستند و براي خود رسالت الهي و انساني هم قائل نيستند، اما ما براي خود در صدور پيام عاشورا رسالت قائل هستيم و بايد افکار و خواسته هاي جامعه را هدايت کنيم. همه بايد باور کنند که حامل رسالت هستند و نبايد دنبال خواسته ها و سليقه هاي انحرافي باشند و در اين راستا رسانه ها به عنوان پرچمداران جبهه فرهنگي از چيزهايي که بوي خرافه مي دهد، پيراسته شوند.
پيام عاشورا چيست؟
لازمه صدور واقعي پيام عاشورا در رسانه ها در گام نخست، فهم و درك آن توسط گردانندگان آنهاست، به طوري كه اگر فعالان عرصه رسانه، قادر به درك صحيح از محتويات پيام خود نباشند از انتقال مؤثر و تأثيرگذار اهداف پيام عاشورا نيز بازخواهد ماند.
عاشورا در بستري از جهل، دنياطلبي، انحرافات عقيدتي و صدها معزل اجتماعي جامعه مسلمانان اتفاق افتاد كه بني اميه و در صدر آن معاويه در حكومت غيرقانوني خود بر مسلمانان بنيان گذار آن بود.
واقعه روز عاشورا، صحنه عظيمي از مقابله حق و باطل بود، به طوري كه فجايع و جنايات آن روز سرآمد تمامي مصيبتهاي تاريخ بشر است، اما در عين حال پيام عاشوا محصور به اتفاقات اين يك روز نيست و علت و عوامل آن از سالها پيش از وقوع آن بايد مورد بررسي قرار گيرد.
به بياني ديگر مقصود از پيام عاشورا، مجموعه مفاهيم، سخنان، اهداف و انگيزه ها، شيوه هاي عمل، روحيات و اخلاقيات والايي است كه در نهضت كربلا پديدار شده يا به آنها عمل شده يا در حوادث آن نهضت، تجسم يافته است، اين ارزش ها و باورها هم در كلمات سيدالشهداء(ع) و اصحاب و فرزندان حضرت متجلي است و هم در اعمال آنها.
محتواي پيام عاشورا همان زيربناي عقيدتي و فكري است كه در امام حسين(ع) و شهداي كربلا و اسراي اهل بيت(ع) بود و سبب پيدايش آن حماسه و ماندگاري آن قيام شد.
مجموعه باورها و ارزش ها و مفاهيمي را كه مي توان از پيام عاشورا استخراج كرد، شامل اين عنوان هاست: مقابله با تحريف ديني، مبارزه با ستم طاغوت ها و جور حكومت ها، عزت و شرافت انسان، ترويج مرگ سرخ بر زندگي ذلت بار، پيروزي خون بر شمشير و شهادت بر فاجعه، شهادت طلبي و آمادگي براي مرگ، احيای فريضه امر به معروف و نهي از منكر و سنت هاي اسلامي، فتوت و جوانمردي حتي در برخورد با دشمن، نفي سازش با جور يا رضايت به ستم، اصلاح طلبي در جامعه، عمل به تكليف به خاطر رضاي خدا، تكليف گرايي چه به صورت فتح يا كشته شدن، جهاد و فداكاري همه جانبه، قرباني كردن خود در راه احيای دين، آميختن عرفان با حماسه و جهاد با گريه، قيام خالصانه براي خدا، نماز اول وقت، شجاعت و شهامت در برابر دشمن، صبر و مقاومت در راه هدف تا مرز جان، ايثار، وفا، پيروزي گروه اندك ولي حق بر انبوه گروه باطل، هواداري از امام حق و برائت و بيزاري ازحكام جور، حفظ كرامت امت اسلامي، لبيك گويي به فرياد استغاثه مظلومان، فدا شدن لبيك گويي به فرياد استغاثه مظلومان، فدا شدن انسان ها در راه ارزش ها.
از اين رو تحقيق در سيره امام حسين (ع) در دوران امامت و تحليل جريانات سياسي و اجتماعي اين دوران به درك پيام حقيقي عاشورا كمك خواهد كرد و در واقع محتواي پيام عاشورا در حقيقت هاي ناپيدا در طول سالهاي امامت حسين بن علي(ع) نهفته است.
رسانه چيست و رسانه هاي اسلامي چه ويژگي هايي دارند؟
شايد بسيار آسان بتوان گفت «هر وسيلهاي كه پيامي را منتقل كند، رسانه است» امّا اين، ساده سازي است و نميتواند ابعاد مختلف رسانه را نشان دهد، اگر هم بگوييم «راديو و تلويزيون و مطبوعات و كتاب و سينما و حتّي اينترنت، رسانه هستند» باز هم بخشي از اين مفهوم را ناديده گرفتهايم و به ويژه فرهنگ، بومي و سنتي و شرقي و حتّي اسلامي خود را ناديده انگاشتهايم. بنابراين، من رسانه را اين گونه تعريف ميكنم:
«رسانه، موجود زندهاي است كه پيامي را از يك پيام سازبـه يك پيام گـير (مخاطب ) مـنتقل ميكند.»
اين انتقال پيام دقيقاً طبق همان فرايندي صورت ميگيرد كه من در تعريف ارتباطات آورده ام، اگر بخواهيم اين دو مفهوم را ـ آن گونه كه واقعاً هست ـ به هم ربط دهيم بايد رسانه را اين گونه باز تعريف كنيم:
«رسانه، موجود زندهاي است كه ارتباطات برقرار ميكند» يا «رسانه،موجود زندهاي است كه سبب برقراري ارتباطات ميگردد» يا«رسانه، وسيله برقراري ارتباطات است.»
اگر اين گونه به رسانه نگاه كنيم، نتايج زير گريز ناپذيرند:
1) رسانهها تمام ويژگيهاي موجود زنده را دارا هستند و پا را از صرف برقراري ارتباط و انتقالِ پيام ِپيام ساز فراتر ميگذارند و خود تبديل به «پيام ساز» ميشوند. اين جا است كه:
2) طبق اين ديدگاه، محصول پخش شده از يك رسانه، خود، به رسانه تبديل ميشود. اگر «مك لوهان» گفت: The Media is the Message (رسانه پیام است) ما ميگوييم: The Message is the Media (پیام رسانه است) و ميافزاييم كه:
اين دو همواره به صورت يك جريان پيوسته به همديگر تبديل ميشوند و دايرهاي تشكيل ميدهند كه در هر نقطه كه يكي به پايان برسد، از همان نقطه ديگري شروع ميشود.
3) طبق اين تعريف موارد زير رسانهاند و حتّي براساس ويژگيهاي جهاني امروزين، همه، رسانه جمعي اند:
«راديو، تلويزيون، مطبوعات، كتاب، سينما، رايانه شخصي، نوار، ويدئو، سي دي، دي وي دي، اينترنت، صفحات وب، وبلاگ، رادیو بلاگ، فتو بلاگ، ویدیو بلاگ، پادکست، تلفنهاي همراه، تريبون، منبر، محراب، مأذنه و مناره، خود اذان، مقام (در فرهنگ ايراني و اسلامي)، گنبد و بقعه، عكس، فيلم، كارتن، پويانمايي، تابلو، بيل بورد (تابلوهاي خياباني)، آرم (نشانه)، ديوار نوشته، بازي (گيم)، و... » (5)
رسانهها در دوران کنونی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی مردم شدهاند، مردم در طول شبانه روز از محتواهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و آموزشی و سرگرمی رسانهها استفاده میکنند.
نسل کنونی جامعه از ابتدای حیاتش با رسانهها بزرگ میشود و در دنیای اطلاعاتی و ارتباطی امروز، این نسل، بخش عظیم فرهنگ، ارزشها و هنجارهای جامعه خود و دیگر جوامع را از رسانهها دریافت میکند.
به عبارتی در دوران معاصر که به عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی و ارتباطی معروف است، بخش عظیمی از جامعه پذیری نسلها از طریق رسانهها انجام می شود و نفوذ و تأثیر رسانه تا جایی است که برخی از نظریه پردازان ارتباطی بر این باورند که رسانهها اولویت ذهنی و حتی رفتاری ما را تعیین میکنند و اگر چگونه فکر کردن را به ما یاد ندهند، اینکه به چه چیزی فکر کنیم را به ما میآموزند.
بر همین اساس با توجه به نقش تأثیرگذار رسانه ها بر تمامی اعضای جامعه و به ویژه نسلهای کنونی، بررسی و تبیین نقش رسانهها به عنوان یکی از دستگاههای فراگیر و گسترده و در دسترس همگان در انتقال ارزشها و در صدر آن صدور پيام عاشورا به عنوان نقطه اوج پيام هاي رهايي بخش در اين مقاله مورد توجه است.(6)
تمامی رسانه های موجود در یک جامعه اسلامی، رسانه دینی نیستند، رسانه دینی علاوه بر رعایت هنجارهای حاکم بر جامعه اسلامی و عمل به کارکردهای تعریف شده برای تمامی رسانه ها، خود را در مقابل خداوند مسوول و رساندن پیامهای او را وظیفه اصلی خود می داند.
باید میان رسانه دینی و رسانه ای که در جامعه اسلامی حضور دارد، تفکیک قائل شد، رسانه ای که هنجارها، قوانین و مناسبت های یک جامعه اسلامی را رعایت می کند، رسانه ای مجاز برای این جامعه شناخته می شود هرچند اسلامی و دینی نباشد.
ضمن این که هیچ دلیلی وجود ندارد که تمام رسانه های یک جامعه اسلامی، رسانه های دینی و اسلامی نیز باشند.
به طور مثال، یک نشریه طراحی دکوراسیون داخلی را نمی توان نشریه دینی خواند، هرچند این نشریه موظف است به دلیل انتشار در جامعه اسلامی فرهنگ دینی را نیز رعایت کند یا یک نشریه آشپزی را نمی توان دینی به حساب آورد، هرچند این نشریه نیز، به دلیل انتشار در یک جامعه اسلامی نباید گوشت خوک را تبلیغ کند.
رسانه های اسلامی، علاوه بر کارکردهای عمومی که تمامی رسانه ها دارند، از کارکردهای ویژه ای نیز برخوردارند.
در جامعه اسلامی، رسانه می تواند بهترین ابزار برای امر به معروف و نهی از منکر باشد كه در حقيقت اين فريضه از بارزترين پيام هاي عاشوراست.
رسانه اسلامي با استفاده از قابلیت های خود می تواند معروف را بسازد، به تصویر بکشد، معروف کند و حتی امر به آن را نیز انجام دهد.
یعنی هر دو نقش ساخته شدن و مشهور شدن و همچنین نقش اعمال کنترل غیر رسمی را در کنار هم ایفا کند.
با این نگاه، فعالیت در رسانه جامعه اسلامی واجب کفایی محسوب می شود.
رسانه دینی رسانه ای است که به طور مشخص و تخصصی به مسائل دینی می پردازد خودش را در مقابل خداوند مسوول می داند، نه در مقابل آگهی دهندگان، مشتریان یا دولت.
چنین رسانه ای حتی برای جذب مخاطب هم در جهت رضایت خداوند عمل می کند، بنابراین مهمترین ویژگی یک رسانه دینی این است که گردانندگان این رسانه بالذات خودشان را در مقابل خداوند مسوول می بینند و رساندن پیامهای او را به عنوان یک پیامبر و پیام آور وظیفه خود می دانند. رسانه دینی بر مبنای اقتصاد بازار آزاد یا رسانه تجاری عمل نمی کند.
رسانه اسلامی در آگاهی بخشی و علم آموزی باید تمامی ضوابط دینی و اخلاقی بین معلم و متعلم را رعایت کند.
به این ترتیب، در چنین رسانه ای باید علاوه بر برخورداری از آموزش برخی مسائل، به مواردی که در جامعه اسلامی به آموزش آنها تاکید شده است، مانند دانستن احکام شرعی مورد نیاز نیز بیش از پیش پرداخته شود.
با توجه به مباحث ارائه شده، می توان گفت رسانه های اسلامی در مقایسه با دیگر رسانه ها، کارکردهای مشابه با مبنایی متفاوت دارند، به این معنا که در رسانه های اسلامی مبنای تمامی کارکردها دینی است.
اگر دین را به معنای راه و رسم زندگی بدانیم، هیچ امری خارج از دین معنا ندارد، در این معنای اعم، اگر علوم اسلامی را به معنای تمامی علوم موردنیاز جامعه اسلامی بدانیم، آن گاه نشریه طراحی داخلی، استخوان شناسی، گل و گیاه و غیره را نیز می توانیم در معنای عام علوم دینی جای دهیم و بگوییم که در یک کشور اسلامی، تمام اهداف و برنامه ها باید حول محور دین، به معنای عام آن، شکل بگیرد.
از طرفی، دین معنای خاصی نیز دارد، مانند مناسک، احکام، معارف و اخلاق دینی، در این بخش هم رسانه می تواند با تحقیقات، اولویت بندی ها و سیاست گذاری های مناسب، پاسخگوی نیازها و سلایق مختلف مخاطبان خود باشد.
مثلا اگر در جامعه ای تقاضای آشنایی عمیق تر با معارف دینی وجود داشته باشد، رسانه هم باید به آن بپردازد، چه در قالب یک شبکه اختصاصی دینی، چه در قالب برنامه های متفاوت در شبکه های عمومی.
تفاوت اصلی رسانه دینی با دیگر رسانه ها، در این است که رسانه دینی در اساس، با هدفگذاری و هنجاری های حاکم بر رسانه تعریف می شود.
در فرهنگ دینی همان طور که کار تجاری در مسجد معنا ندارد، رسانه را هم نمی توان به حوزه رقابت های تجاری وارد کرد.
رسانه دینی باید با وقف و حمایت های مالی مومنان اداره شود، شکل دادن به روابط میان مومنان وظیفه اصلی رسانه دینی است و مطمئنا عمده مخاطبان یک رسانه دینی، مومنان به آن دین هستند و کارکردهای این رسانه هم باید در راستای نیازهای این افراد شکل بگیرد.
وظیفه رسانه دینی، دیندار کردن افراد بی دین نیست ؛ بلکه وظیفه اصلی اش تامین برنامه های آموزشی، تفریحی، اطلاع رسانی و بسیج اجتماعی برای مومنان است.
رسانه دینی وظیفه ترویج دین و استحکام و تثبیت عقیده مومنان را به عهده دارد و مطالعات نشان داده رسانه هایی که برای تبلیغ به میدان رسانه ای وارد شده اند، ضریب موفقیت پایینی داشته اند زیرا مخاطبان معمولاً آن چیزی را انتخاب می کنند که دوست دارند.
دعوت و تبلیغی که به تغییر دین بینجامد کار مبلغان رودررویی است که وارد زندگی افراد می شود نه رسانه ها.
توانایی مدیریت، شناخت رسانه و اقتضاهای آن و همچنین شناخت کافی از دین، سه عنصر لازم برای مدیریت درست و موفق یک رسانه دینی است. (7)
ضرورت و هدف تحقيق:
1 - چگونگي و اهميت بكارگيري رسانه ها در صدور پيام عاشورا به جهانيان
قرن گذشته به قرن ارتباطات مشهور بود و قرن حاضر نيز قرن اطلاعات نامگذاري شده است، نامگذاري اين قرنها موضوعي نيست كه صرفا" فقط يك نام را در بر بگيرد بلكه اساس اين نامگذاري بر پايه واقعيتهايي است كه در اين دو قرن روي داده است.
قرن حاضر به اين دليل قرن اطلاعات ناميده شده كه اطلاعات بطور فزاينده با ابزارهاي گوناگون از قبيل تلفن ثابت و همراه، امواج راديويي و تلوزيوني، شبكه هاي فيبر نوري و رسانه هاي مجازي و غير مجاري از آسمان، خشكي و دريا در حال فوران و ورود به جوامع بشريند، ديگر اتفاقي كه آن سوي جهان روي داده مدتها بعد از وقوع به گوش انسانهاي اين سوي جهان نمي رسد بلكه هر اتفاقي در گوشه گوشه جهان مي تواند بطور آنلاين و همزمان از بسياري از شبكه هاي راديويي، تلوزيوني و اينترنتي بصورت زنده براي مخاطبان همه دنيا پخش گردند و اطلاعات را در هر جاي دنيا به عالي ترين شكل در اختيار مخاطبان قرار دهند.
تمامي اين تحولات در سايه رسانه هايي صورت مي گيرد كه بستر رشدشان در قرن ارتباطات فراهم شد و اينك در دهه نخست قرن اطلاعات به سان غول هايي پيكره دنيا را در چنگ خود دارند و قدرتهايي در اين ميان ظهور و بروز پيدا كرده اند كه تنها ابزار برتريشان با ابزار رسانه فراهم آمده است.
در اين ميان شیعیان و دوست داران اهل بیت (ع) نیز پا به پای گسترش ارتباطات در دنیای معاصر، به بهره گیری از ابزارهای اطلاع رسانی، روی آورده و به تشکیل پایگاه های شیعی در شبکه هاي مختلف اطلاع رساني دست یازیده اند.
اما بايد توجه داشت كه در اين رسانه ها اغلب تحركات در انتقال پيام هاي متعالي تفكر شيعه در شكل ظاهري آن توسعه يافته، به طوري كه اغلب رسانه هاي تصويري صوتي و مطبوعات مجازي و غير مجازي كه به مراکز و مؤسسه های بزرگ یا پایگاه های خود جوش شخصی وابسته هستند برای شناساندن جایگاه، اهداف و عملکرد اهل بیت (ع)به ویژه حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و حماسه عاشورا مجموعه ای از اطلاعات چند رسانه ای مانند: متون، نوحه ها و عزاداری ها، روضه ها، تصویر و قطعه های فیلم هايي را به مخاطبان عرضه مي كنند که اگرچه برای استفاده دوست داران و ارادت مندان اهل بیت (ع) سودمند است اما كمتر محتوا و حقيقت پيام ائمه و بويژه پيام نهضت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و پيام حادثه کربلا را به مخاطبان معرفي ميكند.
موضوعي كه به صدور صحيح پيام عاشورا به جهانيان منجر خواهد شد شناخت كامل خود پيام به همراه ابزاري است كه براي انتقال محتواي پيام در اختيار گرفته مي شود كه در اين ميان توجه به رقبا يا دشمنان نيز از اهميت وافري برخوردار است.
فعالان رسانه ها بايد بدانند كه پيام عاشورا مخاطب زماني و مكاني ندارد و براي تمام افراد بشر صادر شده است كه البته خود اين موضوع ثابت مي كند كه براي صدور پيام عاشورا نيز حتما" بايد ابزاري جهاني را به خدمت گرفت.
انتظار كارشناسي از رسانه ها در صدور محتواي پيام عاشورا صرفا" تشكيل هيئتهاى عزادارى و مجالس سوگوارى، سرودن اشعار و مراثى، گريه كردن و نوحه سرايى، اظهار حزن و اندوه نيست بلكه انتظار از اين رسانه ها در هر قالب آن در صدور پيام عاشورا به جهانيان تبيين عمق و محتواي اين پيام به همراه تجزيه و تحليل علل و پيامدهاي آن و نيز ارائه راهكارهاي مختلف در عرصه هاي مرتبط با مخاطبان در اقصي نقاط جهان است.
امام حسين (ع) يك چهره شناخته شده در تاريخ است و همه مسلمانان جهان و حتى افراد بيگانه از اسلام، با نام عزيز آن حضرت آشنا هستند و همه عزاداران و نه تنها نام زيباى او را مى شناسند بلكه مى دانند كه او سبط رسول خدا (ص) و فرزند على مرتضى (ع) و فاطمه زهرا(س)است.
بسياري مى دانند كه او در سوم شعبان سال چهارم هجرت، متولد و در عاشوراى سال 61 در كربلا به شهادت رسيد و قبر مطهر او در قتلگاهش، زيارتگاه بزرگي است.
با اين اوصاف نگاه رسانه ها به ظاهر پيام و واقعه عاشورا كمك چنداني به موضوع صدور اين پيام نمي كند، چراكه اين پيام براي عمل بايد صادر شود نه براي شنيدن يا ديدن.
رسانه ها بايد پاسخ دهند كه آيا همه عزاداران او فلسفه قيام و شهادتش را مى دانند؟ آيا همه كسانى كه بر او اشك مى ريزند، با پيام او آشنا هستند و يا در اشعار و مراثى و در مراسم عزادارى در حالى كه سيل اشك بر رخسارها جارى است و بيانگر حركت سيل ارادت و عواطف به آستان مقدس فرزند رسول خدا(ص) است، اهداف والا و مقدس آن حضرت هم متجلى و متبلور است؟
رسانه ها بايد پاسخ دهند كه آيا همه جملاتى كه به صورت شعر، شعار و ذكر مصيبت بر زبانها جارى است، مى تواند زبان حال واقعى و گوياى آن حقيقت باشد كه حسين (ع) و يارانش فداى آن گرديدند؟
رسانه ها بايد در جامعه اسلامي و در نوع شيعي آن، چشم بيدار و زبان گوياي جامعه باشند، چراكه در اين دنيا پيوسته يزيدهاي جديد در حال زاده شدن و به حكومت رسيدنند و اگر جوامع افراد حسيني نپرورند و اگر در جامعه عطر پيام عاشورا جاري و ساري نباشد حادثه هاي عاشورا مدام تكرار خواهند شد.
در سالهاي اخير بخش مهمي از توجه علماي اسلام و مراجع به تبيين خرافات وارد شده با فرهنگ عاشورايي صرف شد كه در اين مسير اگرچه رسانه ها نيز همراهي كردند اما بايد توجه داشت كه در گذر تاريخ خرافات و انحرافاتي وارد فرهنگ متعالي عاشورايي شدند كه صرفا" با چند روز كار رسانه اي قابل حذف و مقابله نيستند.(8)
2 - نقش رسانه هاي تخصصي در كيفيت صدور پيام عاشورا به جهانيان (نقش زينبي)
امروزه عرصه رسانه ها از تنوع زايد الوصفي برخوردار گشته است بطوريكه براي اموري كه به گمان بسياري از افراد جامعه اصلا" قابل توجه نيست رسانه هاي تخصصي ايجاد گشته است كه در آن موضوع بخصوص اطلاعات تخصصي و كاملي را در اختيار مخاطبان خود قرار مي دهد.